POST metodu

Post metodunun mənasını tam aydınlaşdırmağa yaxınlaşırıq. Əvvəlki misalımızda GET əvəzində POST yazsaq və sonuncu başlıqdan (nn markerindən) sonra hər hansı məlumatları ötürsək nə baş verər? Bu halda server bu məlumatları olduğu kimi qəbul edib skriptə ötürəcək. Bu halda mütləq Content-length başlığını da məlumatların ölçüsünə uyğun qeyd etmək lazımdır. Məsələn:

POST /script.cgi HTTP/1.1n
Host: example.com
Content-length: 5n
n
Test!

Server başlıqların sonunu bildirən işarədən sonra məlumatların tam göndərilməsini gözləmədən sorğunu emal etməyə başlayacaq. Başqa sözlə nn işarələrinin göndərilməsindən dərhal sonra skript işə düşəcək və 5 baytlıq Test! sözünün gəlib-gəlməməsini gözləmək artıq onun işinə çevriləcək.

Sonuncu qeyd etdiyimizdən belə çıxır ki, serverə POST-la göndərilən məlumatlar (həmçinin bəzi başlıqlar) maraqlı deyil və server onları bütövlükdə skriptə ötürür. Başqa bir sual meydana çıxır. Məlumatların göndərilməsinin bitdiyini skript necə başa düşəcək? Daha doğrusu, skript brauzerdən gələn məlumatları oxumağı nə vaxt dayandıracaq? Bu məsələdə ona CONTENT_LENGTH mühit dəyişəni kömək edir. Qarşıda bu mexanizmi daha dəqiq aydınlaşdıracağıq.

Post metodu nəyə lazımdır? POST metodu əsasən böyük həcmli məlumatların ötürülməsi üçün lazımdır. Məsələn faylların Veb vasitəsilə serverə ötürülməsi, yüklənməsi və ya böyük formaların emalı zamanı mütləq POST metodundan istifadə edilir. Bundan başqa POST metodundan estetik məqsəd üçün də istifadə edirlər. İş orasındadır ki,  GET metodunun tətbiqi zamanı skriptin URL-i müəyyən qədər uzun və oxunaqsız olur. POST sorğuda isə URL dəyişməz olaraq qalır. Əvvəlki mövzularda qeyd edilmişdir ki, həm GET həm də POST metodlarında verilənlər URL formatında kodlanmış ötürülür. Bunun nə olduğunu aydınlaşdıraq.

Maraqlıdır ki, e-maildən başlayaraq Vebə kimi bütün internet servislər nə üçünsə 127-dən çox olan baytları “xoşlamırlar”. Buna görə də 0-32 və 128-256 diapazonuna daxil bütün simvollar mürəkkəb üsulla yenidən kodlaşdırılaraq URL-kodlaşdırma formasına gətirilir. Çox güman ki, bu, qədimi, demək olar ki artıq istifadə edilməyən proqramlarla işləyə bilmək qabiliyyətini saxlamaq üçün atılan xoşagəlməz addımdır. Məsələn Azərbaycan əlifbasının kiçik ə hərfi %C9%99 formasına çevrilir. Bundan əlavə boşluq – probel – işarəsi bu kodlaşdırmada “cəm işarəsi” (+) formasında göstərilir. Nəticədə verilənlərin həcmi bir neçə dəfə şişirdilmiş olur. Bütün bunları nəzərə alaraq demək olar ki, proqramlar hər an məlumatı uyğun olaraq hər iki tərəfə kodlaşdırmağa hazır olmalıdırlar.

One thought on “POST metodu”

Leave a Reply