Month: November 2017

Sayt

Sayt və ya veb-sayt İnternetdə unikal adresə malik, hostda yerləşdirilmiş, bir və ya bir neçə HTML səhifələrdən ibarət məntiqi bölmədir. Bir hostda eyni anda məsələn, fərqli kateqoriyalarda bir neçə sayt yerləşdirilə bilər. Buna görə də sayt termininin mənası şərtidir və müəyyən məntiqlə qruplaşdırılmış səhifələr toplusu anlamında istifadə edilir. Saytlara daxil olmaq HTTP protokolu ilə olduğu üçün onlara həm də Veb-sayt deyilir.

Server

Server – məlumat mübadiləsi zamanı digər qurğulara özündən “vasitəçi” kimi istifadə etməyə icazə verən xüsusi ayrılmış şəbəkə – İnternetə qoşulmuş ixtiyari kompüterdir.

İstifadəçi qurğular, həmçinin serverlər bir birini IP adresə görə müəyyən edirlər. Serverlərin bəzilərində müəyyən məlumatlar saxlanılır. Bu məlumatlar kənardan müdaxilə, istifadə üçün açıq və ya bağlı ola bilər. Server şəbəkənin məntiqə aid hissəsi deyil və şəbəkədə məhz aparat, qurğu rolunu oynayır. Onun bir neçə fərqli IP adresi, domen adı ola bilər. Buna görə də İnternetdən bir server bir neçə asılı olmayan sistem kimi görsənə bilər.

Yuxarıda qeyd edildi ki, server fiziki qurğudur. Ancaq “server” termininin digər, tam fərqli mənası da var. Bu, istifadəçilərin müraciətlərini emal edən proqramdır. Teminologiyada buna TCP proses deyilir. Məsələn, WWW istifadəçilərinin müraciətlərini email edən proqram Web-server adlanır. Bu, həm də “servis”, “demon” anlayışına da uyğundur.

Hər hansı mövzuda server haqqında danışılanda, adətən mövzudan dəqiq nəyin nəzərdə tutulduğu aydın olur.

PHP 7 nədir

PHP 7 PHP proqramlaşdırma dilinin əsas versiyalarından biridir və mobil və digər qurğular, o cümlədən paylanmış (cloude) texnologiyalar üçün veb proqramlaşdırma sahəsində inqilab edə biləcək versiya kimi təqdim edilir. Bu versiya PHP-in 2004-cü ildə istifadəyə verilmiş PHP 5 versiyasından sonrakı ən əsas yenilənmiş versiyasıdır.

PHP7-də olan yeniliklərdən aşağıdakıları qeyd etmək olar:

  • yeni <=> və ?? operatorları
  • proqramda baş verəcək səhvlərin kəsilmələr vasitəsilə emal edilməsi, mövcud Exception klasından başqa PHP-də standart səhfləri emal etməyə imkan verən yeni Error klası daxil edilib.
  • anonim klaslar
  • funksiyaların ötürülən arqument və qaytardığı dəyərlərinin tiplərinin elan edilməsi imkanı
  • UTF-8 simvolların dəstəklənməsi üçün xüsusi u{00FF} sintaksisi
  • massiv-sabitlər
  • ArrayAcces interfeysinə uyğunlaşan obyektlərlə list konstruksiyasına icazə verilir
  • UTF-8 simvolları dəstəkləmək üçün IntlChar klası müəyyən edilib
  • Generator klasına return açar sözü vasitəsilə qaytarılan dəyərini əldə etməyə imkan verən  getReturn() metodu əlavə edilib
  • yield from açar sözləri vasitəsilə generatorların ötürülməsi
  • requlyar Perl-ifadələrlə işləyən preg_ replace_ callback_ array()  funksiyası əlavə edilib
  • yeni random_int() və  random_bytes() funksiyaları
  • sessiyanın parametrlərini session_start() funksiyasının vacib olmayan arqumenti vasitəsilə ötürmək olur

Yeniliklərlə birlikdə köhnəlmiş konstruksiyaların bir hissəsi də PHP-dən ümumiyyətlə ləğv edilib. Onlardan aşağıdakıları göstərmək olar:

  • <?php və  ?> teqləri əvəzinə istifadə edilə bilinən <% və %>, həmçinin  və
  • requlyar POSIX-ifadələr (eregi-funksiyalar), onların yerinə requlyar Perl-ifadələr istifadə etmək məsləhət görülür
  • mysql modulu, onun əvəzinə obyekt yönümlü mysqli modulu və ya bundan daha çox məsləhət görülən PDO-dan istifadə etmək lazımdır
  • adı klasın adı ilə eyni olan metod formasında PHP 4-ə uyğun konstruktordan istifadə etmək qadağandır

PHP nədir

PHP (İngilis dilində “Hypertext Preprocessor” söz birləşməsinin abreviaturası) geniş istifadə olunan, ümumi istifadə üçün nəzərdə tutulmuş, açıq kodlu skript dilidir. PHP əsasən veb layihələr üçün daha uyğundur. Bu dildə yazılmış kodlar birbaşa HTML-in daxilinə yerləşdirilə bilinir.

Nümunə PHP skript:

<!DOCTYPE HTML>
<html>
    <head>
        <title>Example</title>
    </head>
    <body>

        <?php
            echo "Hi, I'm a PHP script!";
        ?>

    </body>
</html>