İfadələr və əməliyyatlar

Əvvəlki mövzularda proqramın əməliyyat etdiyi dəyişənlər, onların tiplərinə ətraflı nəzər yetirildi. Bu bölmədə PHP proqramlaşdırma dilinin əsas imkanları haqqında danışılacaq.

İfadələr

Ümumi baxsaq, ifadələr PHP-in üzərində dayandığı sütunlardan biridir. Praktik olaraq proqramda nə yazılırsa hamısı ifadədir. İfadə dedikdə müəyyən mənaya malik “nəsə” başa düşülür. Bunun əksi də düzgündür. Əgər nəsə müəyyən mənaya malikdirsə bu elə ifadədir.

İfadəyə ən sadə misal olaraq mənimsətmə operatorunun sağ tərəfində dayanan dəyişən və ya sabiti göstərmək olar. Məsələn: $a = 5; operatorunda 5 rəqəmi ifadədir, çünki o, 5 qiymətinə malikdir. Belə mənimsətmədən sonra biz haqlı olaraq deyə bilərik ki, $a 5-dir. Bundan sonra $b = $a; yazsaq aydındır ki, $b də 5 olacaq, çünki operatorun sağında yerləşmiş $a 5 qiymətinə malikdir.

Əvvəldə yazdığımız kimi, praktiki olaraq proqramı tərtib etdiyimiz hər şey ifadədir və $b = $a yazısı da həmçinin ifadədir. Bu ifadənin qiymətini asanlıqla təxmin etmək olar: 5. Bu isə o deməkdir ki, aşağıdakı kimi əmrlər də yazmaq olar:

$a = ($b = 10);   // və ya sadəcə $a = $b = 10

Bu zaman $a$b dəyişənlərinə 10 qiyməti mənimsədiləcək. Daha mürəkkəb, trivial görsənməyən misala baxaq:

$a = 3 * sin($b = $c + 10) + $d

Bu əmrlərin yerinə yetirilməsindən sonra dəyişənin qiyməti aşağıdakı sətirlərin yerinə yetirilməsi ilə eyni hüquqlu olacaq:

$b = $c + 10;
$a = 3 * sin($c + 10) + $d;

Göründüyü kimi, PHP-də mürəkkəb ifadənin hesablanması zamanı onun müəyyən hissəsi növbəti sətrlərdə lazım olacaqsa, o hissəni dəyişənlə göstərmək olar. Bu üsul işi çox rahatlaşdıra, proqramın kodunu xeyli qısalda bilər. Bu zaman kodun oxunaqlığı əvvəlki səviyyədə qalır. Buna görə də bu üsuldan lazım olduqca istifadə etmək məsləhətdir.

Qeyd etmək lazımdır ki, hər bir ifadənin qiymətinin özünün tipi var. Məsələn:

$a = 10 * 20; 
$b = "" . (10 * 20); 
echo "$a:".gettype($a).", $b:".gettype($b); // "200:integer, 200:string" çap olunacaq

Leave a Reply